خطر لو رفتن قصه!
فیلم پلتفرم اثری است از کارگردان اسپانیایی گالدر گاتزلو-اروتیا و به زبان اسپانیایی. درون‌مایه ی فیلم قصه ی زندانیانی است که در جایی بنام مرکز خود-مدیریتی عمودی نگهداری می‌شوند. در این مرکز که بیش از ۳۰۰ طبقه دارد در هر طبقه دو زندانی نگهداری می شوند. هر روز روی سکویی انواع غذاهای گوناگون چیده می شود و سکو از بالاترین طبقه به سمت پایین حرکت می کند و در هر طبقه مدت یکسانی می ایستد تا زندانی غذا بخورد و بعد به سمت سکوی پایینی راه می‌افتد. مشکل اینجاست که زندانیان طبقات بالایی بیشتر از نیاز خود غذا می‌خورند و هرچه سکو به سمت طبقات پایینی می رود غذا کمتر می شود؛ بطوری که زندانیان طبقات زیرین گاهی مجبور می شوند یا از گرسنگی بمیرند یا همدیگر را بکشند و بخورند تا زنده بمانند. طبقات زندانی ها هر ماه بصورت رندوم عوض می شود.
گُرنگ که زندانی جدیدی است تلاش می‌کند تا این نظم را در هم شکند و با یادآوری طبقات پایینی به بالادستی ها آنها را از مصرف غذا بیش از نیازشان باز دارد اما با دیالوگ موفق به این کار نمی‌شود. درون قصه زنی هم وجود دارد که گاه سوار سکو لابلای غذاها می نشیند و در جستجوی دخترش از طبقه ای به طبقه ی دیگر می رود و هر بار ناکام می ماند تا اینکه در یکی از طبقات کشته می شود.
توضیح قصه ی فیلم با تمام جزئیات و ریزه کاری هایش در اینجا نمی گنجد اما فیلم بدلیل ارزش نمادینی که در نقد جامعه ی انسانی دارد نیازمند توضیح و تفسیر است. جان‌مایه ی فیلم خودمیان‌بینی انسان است. اینکه انسان‌ها حتی با وجود اینکه اول هر ماه در طبقه ی متفاوتی بیدار می شوند و حال طبقات دیگر را می توانند درک کنند، اما وقتی به طبقات بالایی می‌رسند و به غذای فراوان دسترسی پیدا می کنند، طبقات زیرین را از یاد می‌برند و برای آنها هیچ چیز نمی گذارند تا از گشنگی بمیرند. وضعیت نمادین فیلم وضعیت امروز جامعه ی انسانی است که شرکت های بزرگ و اَبَر سرمایه‌داران بیشتر از نیاز خود جمع می‌کنند و مصرف می کنند و میلیونها انسان در فقر و تنگدستی و شرایط بد زندگیشان به پایان می رسد. قصه ی فیلم قصه ی فهمیدن راز سعادت جمعی است. راز همدلی و اندیشیدن به جان و زندگی دیگران در کنار جان و زندگی خود.

در انتهای فیلم که گُرنگ و دوست سیاهپوستش تصمیم میگیرند تا به حفظ تکه کیک لذیدی و دست نخورده ماندن آن و فرستادنش به مدیران مرکز به آنها این پیام را بدهند که آنها راز همدردی و نجات را فهمیده اند، دختربچه ای را که مادرش در جستجوی او طبقات را زیر و رو می کرد می یابند. آنها بین حفظ جان دختربچه و حفظ کیک مردد می شوند اما با خوراندن کیک به دختربچه چیز کوچک تری را فدای آرمان بزرگتری یعنی حفظ جان انسان می کنند. بنوعی یک پیام دم‌دستی و ظاهری را با یک پیام عمیق عوض می کنند. دختربچه در فیلم نماد تمام چیزهایی است که انسان در جستجوی آن و تلاش برای زنده نگه داشتن آن است؛ عشق، آزادی، عدالت. هنگامی که گرنگ در انتهای فیلم قصد دارد تا با دختربچه توسط سکو به بالا برود یکی از همبندیان سابق او که حالا کشته شده و بصورت توهم در خواب و بیداری او ظاهر می شود جلوی او را می گیرد و می گوید “پیام نیاز به فرستنده‌اش ندارد.” حرف او حرف درستی است. این مفاهیم فارغ از آنکه چه کسی آنها را بگوید ارزشمند و همیشگی اند و نیاز به فرستنده ندارند. وقتی که گرنگ به حقیقت پیام آگاه می‌شود رسالت خود را انجام می دهد و از بند آزاد می شود. گرنگ کسی است که پرچم آرمان و جستجوگری را زمین نمی‌گذارد، به دیگران بی تفاوت نیست و ارزش های سطحی را با ارزش های بنیادی عوض نمی کند. او می تواند امر اصلی را از امر فرعی تشخیص دهد، و درگیر مفاهیمی چون طبقه و راضی کردن خدایان بالادستی نشود.
فیلم پلتفرم فیلمی است که شما را به فکر وا می دارد و به شما گوشزد می کند که نجات فرد در نجات جمع است. توصیه میکنم حتی اگر قصه برایتان لو رفته باز هم فیلم را ببینید در آن عمیق شوید.

14.08.2020